Wypalenie zawodowe i stres
Wypalenie zawodowe to stan psychofizycznego wyczerpania organizmu, spowodowany walką z długotrwałym stresem.
Do zespołu wypalenia zawodowego zaliczamy:
- Depersonalizowanie, czyli przedmiotowe postrzeganie innych osób, niechęć w stosunku do osób z otoczenia (np. pracowników, pracodawców), obojętność, wrogość, izolowanie się, agresja werbalna lub cynizm w kontaktach.
- Wyczerpanie emocjonalne – na poziomie psychicznym: zmniejszona motywacja do działania, spadek zaangażowania i aktywności, wahania nastroju, drażliwość, problemy z koncentracją, utrata satysfakcji z wykonywania pracy, pamięcią oraz poziomie fizycznym: chroniczne zmęczenie, brak energii, senność, bóle głowy, dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, spadek lub wzrost masy ciała, bóle mięśni, napięcie.
- Obniżone poczucie dokonań osobistych – niedocenianie własnej pracy i dokonań, odczuwanie braku własnej wartości.
Kluczowe w odróżnieniu wypalenia zawodowego od zmęczenia fizycznego jest fakt, że osoba zmęczona po przebytym odpoczynku jest wypoczęta, odzyskuje siły i chęć do pracy. Natomiast osoba z wypaleniem zawodowym, pomimo odpoczynku wciąż odczuwa zmęczenie, brak energii i wyczerpanie. Odróżnienie stanu wypalenia zawodowego od depresji nastręcza trudności, bowiem oba stany często współwystępują ze sobą.